Do Mhaoin Intleachtúil a fhorfheidhmiú
Is éard is brí le cosaint Maoine Intleachtúla a fháil gur féidir leat a chinntiú go bhféadfadh luach saothair eacnamaíoch agus tuilleadh nuálaíochta a bheith mar thoradh ar an infheistíocht acmhainní a bhaineann le maoin intleachtúil a chruthú. Tarlaíonn sárú ar maoin intleachtúil nuair a bhaineann daoine eile úsáid go neamhdhleathach as Ceart um Maoin Intleachtúil ar le heagraíocht nó duine aonair eile é. I measc samplaí de sin tá monaraíocht neamhúdaraithe teicneolaíochta paitinnithe; táirgí góchumtha a dhíol; earraí comhchosúla ar a bhfuil trádmharc cuideachta eile; dáileadh ceoil nó scannáin gan cead ó úinéir an chóipchirt (earraí píoráidithe).
Trí chosain maoine intleachtúla a fháil beidh buntáiste iomaíoch agat lenar féidir leat na táirgí nó na seirbhísí sin a dhíol ar ardráta. Mar sin féin, ní bheidh maith ar bith cearta maoine intleachtúla a bheith agat mura bhforfheidhmeofar na cearta sin. Is mar gheall ar bhagairt an fhorfheidhmiúcháin a bhaintear leas as an maoin intleachtúil mar shócmhainn tráchtála. D’fhéadfadh iomaitheoirí nó tríú páirtithe do chearta um maoin intleachtúil a shárú fós. Má tharlaíonn sé sin, tá bearta ann is féidir leat a dhéanamh chun deireadh a chur leis an sárú.
Tá forfheidhmiú ceart um maoin intleachtúil riachtanach chun:
- Bailíocht dhlíthiúil do cheart um maoin intleachtúil a choimeád.
- Cosc a chur ar shárú tarlú nó ar a leanúint sa mhargadh chun damáiste a sheachaint lena n-áirítear caillteanas dea-thola nó cáile.
- Cúiteamh a iarraidh do dhamáiste iarbhír, e.g. caillteanas brabúis, mar thoradh ar an sárú.
Tá forálacha san Acht Cóipchirt agus Ceart Gaolmhar 2000, in Acht na bPaitinní 1992, in Acht na dTrádmharcanna 1996 agus san Acht um Dhearthaí Tionscail, 2001, sna Acht um Dhearaí 2002 lena bhforchuirtear dliteanas sibhialta le haghaidh gníomhaíochtaí ar sárú iad.
Féadfaidh úinéirí cóipchirt agus trádmhairc caingean cúirte a thionscnamh mar fhreagairt ar ghníomhaíocht líomhnaithe a sháraíonn ceart maoine intleachtúla. Tá réimse leathan leigheasanna sibhialta ar fáil ag na cúirteanna chun úinéirí míshásta a chúiteamh. Áirítear orthu sin:
- Dámaistí
- Urghairí
- Orduithe chun cuntas a thabhairt ar bhrabúis
- Orduithe chun earraí a sháraíonn ceart maoine intleachtúla a urghabháil, a scriosadh agus/nó a thabhairt ar ais do shealbhóirí an chirt.
I gcás go bhfuil gá duit bearta a dhéanamh más féidir leat chun do chearta um Maoin Intleachtúil a fhorfheidhmiú, tá roinnt bealaí ann, ag brath ar chúinsí sáraithe, is féidir leat a leanúint.
I gcás go dtarlódh sárú ar cheart um maoin intleachtúil moltar sásraí malartacha chun díospóidí a réiteach a iniúchadh ar dtús agus go ndéanfá, nuair nach réiteach inmharthana é seo amháin, do chearta a fhorfheidhmiú trí imeachtaí dlíthiúla.
Mar chéim thosaigh, go háirithe i gcás sáraithe ar Thrádmharc, d’fhéadfaí litir scoir agus éirigh as arna dréachtú ag aturnae a eisiúint. Mar gheall ar bhagairt caingne dlíthiúla má leantar den sárú, in go leor cásanna, b’fhéidir gur leor an gníomh sin chun an duine a rinne an sárú a dhíspreagadh.
Moltar i gcónaí cúnamh dlíthiúil a lorg chun an dóigh is fearr le dul ar aghaidh a chinntiú agus lorg comhairle dhlíthiúil ghairmiúil i gcónaí ó aturnae nó ó ghairmí maoine intleachtúla sula gcuirfidh tú tús le himeachtaí forfheidhmiúcháin.
Is féidir le forfheidhmiú ceart um maoin intleachtúil a bheith casta i dtíortha eile chomh maith agus ní mór iad a bhreithniú go cúramach. Le haghaidh gníomhaíochtaí forfheidhmiúcháin thar lear teastóidh saineolas dlíthiúil gairmithe maoine intleachtúla sa tír sin. Bheadh gairmithe dlíthiúla agus maoine intleachtúla Éireannacha ag a bhfuil taithí idirnáisiúnta ábhartha ábalta comhlacht oiriúnach thar lear a shainaithint agus a ordú chun comhairle a thabhairt agus ionadaíocht a chur ar fáil.
Chun tuilleadh eolais a fháil féach ar bhileog eolais na Deisce Cabhrach do Chearta um Maoin Intleachtúil maidir le maoin intleachtúil a chosaint agus a fhorfheidhmiú.
Maoin intleachtúil a chosaint agus a fhorfheidhmiú (PDF)
Defend your rights against infringements
After registering your trade mark (or any other intellectual property right (IPR)) you need to ensure that it is not used by anyone else in the market.
Monitor the marketplace by checking the press, trade publications and the web for companies using your trade mark without authorisation. It may be that illegal copies of your products are on sale or that competitors are using marks that are similar, but not identical, to your trade mark.
Customs and police are enforcing intellectual property rights on the front line — at the EU borders and in the internal market. To effectively carry out their task, the enforcement authorities need the active engagement of the rights holders themselves. Cooperation is the most effective weapon: thanks to the information provided by the rights holders, enforcers can identify goods suspected of infringing IPRs more easily and subsequently take the necessary action.
The European Union Intellectual Property Office (EUIPO) has developed the IP Enforcement Portal to enable rights holders to protect their products against counterfeiting by sharing information on their products, IP rights and contact data with EU enforcement authorities.
In addition, for customs to be able to take action and detain goods suspected of infringing IPR, you need to file a customs application for action. This can be done electronically through the IP Enforcement Portal.
Use of the tool is free, secure and available in the 23 languages of the EU
Gníomhaireachtaí Forfheidhmithe in Éirinn
Tá an chumhacht ag na Coimisinéirí Ioncaim caingean a thionscnamh in aghaidh sáruithe ar chearta maoine intleachtúla ag pointí allmhairiúcháin isteach sa Stát. Tá na Coimisinéirí Ioncaim freagrach chomh maith as idirchaidreamh a dhéanamh agus as roinnt faisnéise, le gníomhaireachtaí forfheidhmithe eile, agus go háirithe leis an nBiúró Náisiúnta um Imscrúdú Coiriúil sa Gharda Síochána. Tá Aonad tiomanta Frith-Chambheartaíochta ag an nGarda Síochána ina ndéileáiltear le cosaint ceart maoine intleachtúla laistigh den Stát, amhail, i gcás earraí neamhcheadaithe píoráidaithe agus góchumtha.